Bir Stratejik Karar Alma Metodu Olarak: BCG (Boston Consalting Group) Matrisi

Gerek içinde bulunduğu sektörü tüm bileşenleriyle tanıyan, gerek kendi ürün ailesini yakından tanıyan ve yöneten her şirketin belirli dönemlerde gerçekleştirmesi gereken kıymetli bir metot. Göreceli pazar payını ve pazarın büyüme hızını ürün grubu bazında dikkatli okumaya, buna göre söz konusu ürün grupları için stratejik kararlar almaya olanak sağlar.

BCG Matrisi modelini kullanarak:

Hızla büyüyen bir pazarda; görece yüksek pazar payına sahip olduğunuz ürün grubunu YILDIZLAR, düşük pazar payına sahip olduğumuz ürün grubunu SORU İŞARETLERİ olarak değerlendirirken,

Yavaş büyüyen bir pazarda; görece yüksek pazar payına sahip olduğunuz ürün grubunu NAKİT İNEKLERİ, düşük pazar payına sahip olduğunuz ürün grubunu KÖPEKLER olarak değerlendirerek, bunlara özel aksiyon planları çıkarabilirsiniz.

YILDIZLAR önemli miktarda nakit tüketirken aynı zamanda büyük nakit akışları da yaratır. Pazar olgunlaştıkça ve ürünler başarılı olmaya devam ettikçe, yıldızlar nakit ineği olmaya dönüşecektir. Yıldızlar için mevcut pozisyonunuzu korumak istiyorsanız ürünlerinizde ve süreçlerinizde inovasyon yapmaya yönelmeniz gerekir. Sektör hızlı büyüme ivmesine sahip olduğundan dolayı, pazara yeni girmek isteyen potansiyel rakipler için karlı da olma durumlarından ötürü iştah kabartıcı olacaktır. Eğer pazar liderliği gibi bir hedefiniz varsa koruma politikalarının yanı sıra farklılaşma yollarını aramanızda fayda olacaktır.

SORU İŞARETLERİ çeyreğinde yer alan ürünler, hızla büyüyen ancak düşük pazar payına sahip bir pazardadır. Soru işaretleri yönetimsel olarak en yoğun ürünlerdir ve pazar paylarını artırmak için kapsamlı yatırım ve kaynaklar gerektirir. Hedef pazar payını artırarak ürün grubunu yıldızlara taşımaktır. Eğer şirket kaynak olarak bu ürün grubuna yatırım yapmaya müsaitse, rakip karşılaştırması yaparak kaynaklarınızı yönlendirebileceğiniz en doğru alanı belirleyerek yatırımınızı yapabilirsiniz. Böylece ürün grubunuzu köpeğe dönüşmekten kurtarabilir, hatta yıldızlara dönüştürebilirsiniz.

KÖPEKLER çeyreğindeki ürünler, yavaş büyüyen ve ilgili ürün grubunda düşük pazar payına sahip bir pazardadır. Bu ürün grubu kendini idame ettirebilir, görece düşük miktarda da olsa nakit akışı sağlayabilir ancak performans olarak yıldız kategorisine ulaşması mümkün olmayacaktır. Köpekler tamamlayıcı nitelikte ve ya rekabetçi bir ürün grubu olarak stratejik önem sağlamıyorsa kademeli olarak ürün gamından uzaklaştırılacaktır.

NAKİT İNEKLERİ çeyreğindeki ürünler yavaş büyüyen ve yüksek pazar payına sahip bir pazardadır. Nakit inekleri çeyreğindeki ürünler, pazarda lider olan ürünler olarak düşünülmektedir. Ürünlerin halihazırda önemli miktarda yatırımı vardır ve konumlarını korumak için önemli ilave yatırımlar gerektirmez. Şirketin finansman kaynağı gibi görebileceğimiz bu ürün grubunda üretilen nakit akışları yüksektir ve genellikle yıldızları ve soru işaretlerini finanse etmek için kullanılır. Nakit inekler çeyreğindeki ürünler "sağılır" ve firmalar ürünlerden elde edilen karları yatırım için kaynak gerektiren ürün grupları için kullanır.